ارزیابی و اولویت‌بندی مناطق شهری بر اساس شاخص‌های شهرشاد (مطالعه موردی: سلمانشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی- مستخرج از رساله

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس ، ایران.

2 استادیار گروه جغرافیا، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

چکیده

گسترش شهرنشینی و افزایش مسائل اجتماعی در شهرها، که سلامت روانی، اجتماعی و به دنبال آن نشاط شهروندان را در معرض خطر قرار می‌دهد، لزوم توجه به وضعیت نشاط شهروندان را براساس شاخص های مناسب در این شهر مشخص می‌کند. در علم شهرسازی فراهم‌کردن فضایی که احساسات و عواطف مثبت را تقویت کند و امکان بروز احساسات و عواطف منفی را به حداقل برساند، ضروری است. بر این اساس، یکی از وظایف اساسی نهادهای اجتماعی و عمومی چون شهرداری و شورای شهر و به طور کلی نظام مدیریت شهری تلاش برای ایجاد فضایی شاد برای شهروندان در جامعه است. این پژوهش با هدف، تبیین معیارهای شهر شاد در شهر سلمانشهر صورت گرفته است. روش جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه و با حجم نمونه 400 عدد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و در قالب تحلیل‌های توصیفی و استنباطی انجام شده است. برای اولویت‌بندی مناطق از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره تاپسیس و برای تعیین وزن شاخص‌ها، از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و از نرم‌افزار Expert choice بهره گرفته شد. طبق نتایج آزمون کروسکال-والیس شاخص‌های مورد بررسی در بین مناطق پنجگانه شهر سلمانشهر دارای تفاوت معنادار است. با توجه به رتبه کسب‌شده هر یک از مناطق توسط مدل تاپسیس، منطقه 5 با 0/8344 امتیاز نسبت به نواحی دیگر شهر دارای بالاترین رتبه و مناطق 1 و 4 با 0/7426 و 0/6352 امتیاز در رتبه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند و منطقه 3 با 0/3021 امتیاز رتبه چهارم و در نهایت منطقه 2 با 0/0771 امتیاز رتبه پنجم است.

تازه های تحقیق

- به دلیل توریست‌پذیر بودن و سرمایه‌گذاری در مناطق ساحلی کشور، لازم است زمینه پیاده‌سازی و اجرای سیاست‌های شهر شاد در این مناطق فراهم شود.

- از بین شاخص‌های شهر شاد، لازم است آن‌ها را اولویت‌بندی و سپس بر اساس اولویت، برنامه‌ریزی نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


حکمت‌نیا، حسن؛ موسوی، میرنجف؛ رسولی، محمد و سعیدپور، شراره (1400). تدوین سناریوهای مؤثر بر تحقق‌پذیری مؤلفه‌های شهر شاد ارومیه. نشریه جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 19(1)، صص. 23-45. 
زنگی‌آبادی، جعفر و میرزایی، پروانه (1399). بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی (با تأکید بر استان تهران). نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، 20(33)، صص. ١٢٠-١٤٦.
سجادیان، ناهید و دامن‌باغ، صفیه (1400). تحلیل جغرافیایی نقش مکان بر احساس نشاط شهروندان اهواز بر اساس شهر شاد. پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، 9(3)، صص. 761-799.
موسی‌زاده، وحید و محمدی، صدف (1398). بررسی شاخص‌های تعیین‌کننده مفهوم شادی در طراحی پاتوق‌های شهری محدوده (مورد مطالعه: منطقه یک شهر اردبیل). نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 3(10)، صص. ١٩-٢٨.
مونتگمری، چارلز (2013). شهر شاد. ترجمه حسین حاتمی‌نژاد، محمدرضا سلیمان‌زاده و باقر فتوحی مهربانی (١٣٩٦)، تهران: انتشارات آراد کتاب، چاپ اول.
Aizer, A., Currie, J. (2019). Lead and juvenile delinquency: New evidence from linked birth, school, and juvenile detention records. Review of Economics and Statistics, 44(101), pp. 575–587
Autor, D. (2019). Work of the past, work of the future. In, 109. AEA papers and proceedings (pp. 1–32).
Balogun, D. (2018). What makes a ‘happy city’?. Cities, 23(32), pp. 39-50.
Bernini, M., Tampieri, M. (2017). How social relations and structures can produce happiness and unhappiness: An international comparative analysis. Social indicators research, 75(2), pp. 169-216.
Carlsen, F., Leknes, S. (2021). Mobility and urban quality of life: A comparison of the hedonic pricing and subjective well-being methods. Regional Studies, 55(2), pp. 245–255.
Danaee, M. D., Coleman, B., and Wallace, J. M. (2018). Spirituality, religiousness, and happiness in children aged 8-12 years. Journal of Happiness Studies, 11(2), pp. 131-150.
Demir, P., Ozdemir Y. (2010), Walking towards a happy city, Journal of Transport Geography, 3(93), 103078, https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2021.103078
Diener, A., Satterthwaite, D., Aragon-Durand, F., Corfee-Morlot, J., Kiunsi, R. B. R., Pelling, M., Roberts, D., Solecki, W., Pahwa Gajjar, S., and Sverdlik, A. (2019). Towards transformative adaptation in cities: the IPCC’s ffth assessment. Environ. Urban, 26 (1), pp. 11–28
Diener, P., Chan, E. (2011). In pursuit of happiness: Empirical answers to philosophical questions. Perspectives on psychological science, 3(2), pp. 117-125
 Frey, B. P. Y., Stutzer, F., (2002). Transit-oriented development in future cities: towards a two-level sustainable mobility strategy. Int. J. Urban Sci. 21(1), pp. 54–67.
Helliwell, D. (2022). Transport and the Developing Countries. Routledge, London and New York.
Kourtit, K., Nijkamp, P., Türk, U., Wahlstrom, M. (2022). City love and place quality assessment of liveable and loveable neighbourhoods in Rotterdam. Land Use Policy, 3(119), 106109, https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2022.10610
Lawrence, K., Nijkamp, P., and Zhuang, J. (2015). Big data dashboards as smart decision support tools for iCities – an experiment on Stockholm. Land Use Policy, 22(71), pp. 24–35.
Lyubomirsky, K. (2015). City intelligence for enhancing urban performance value: a conceptual study on data decomposition in smart cities. Asia-Pac. J. Reg. Sci. 3(5), pp. 191–222.
Montgomery, P. ( 2013). My home is my castle – assessment of city love in Sweden. Int. J. Inf. Manag. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2020.102213
Morrison, P. S. (2020). Wellbeing and the region. In M. Fischer, & P. Nijkamp (Eds.), Handbook of regional science,12(30), pp. 779–798.
Myers, S. W., Diener, S. K. (1995). Relationship between landscape structure and neighborhood satisfaction in urbanized areas. Landsc. Urban Plan. 21(10), pp. 121-135.
Stewart, F. (2010). Transit-oriented development in future cities: towards a two-level sustainable mobility strategy. Int. J. Urban Sci. 21 (1), pp. 54–67
Uchida, S., Ogihara, J. C. (2012). Combining visual and noise characteristics of a neighborhood environment to model residential satisfaction: an application using GIS-Based Metrics. Landsc. Urban Plan. 13(204), 103932 https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2020.103932
Wang, J., Hu, J., Shen, S., Zhuang, J., and Ni, S. (2020). Crime risk analysis through big data algorithm with urban metrics. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications,13(545), 123627.
Wang, J., Ren, Y., Shen, L., Liu, Z., Wu, Y., and Shi, F. (2020). A novel evaluation method for urban infrastructures carrying capacity. Cities, 12(105), 102846.
Yan, H., Yang, N., Peng, Y., and Ren, Y. (2020). Data mining in the construction industry: Present status, opportunities, and future trends. Automation in Construction, 36(119), Article 103331.
Zhu, H., Liyi, S. h., and Yitian, R. (2022). how can smart city shape a happier life? The mechanism for developing an Happiness Driven Smart City, Sustainable Cities and Society, 56(121),103791, https://doi.org/10.1016/j.scs.2022.103791