ترجیحات سکونتی طبقة خلاق شهر رشت و عوامل مؤثر بر آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی- مستخرج از رساله

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

در نظریه‌های شهری جدید، آنچه باعث توسعة اقتصادی یک منطقه می‌شود، وجود نیروهای انسانی خلاق در آن منطقه است و نقش عوامل سنتی همچون موقعیت جغرافیایی، دسترسی و... کم رنگ شده است؛ چرا که قدرت حضور طبقة خلاق در یک شهر خود می‌تواند سایر عوامل رشد اقتصادی را تحت‌الشعاع قرار دهد. بنابراین توجه به ویژگی‌های سکونتی طبقة خلاق و ترجیحاتی که آنان برای سکونت در موقعیت مکانی مشخصی از شهرها دارند، از موضوعات مهم در توسعة شهرها است. پژوهش حاضر، عوامل مؤثر بر ترجیحات سکونتی طبقة خلاق شهر رشت را ارزیابی کرده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر ترجیحات سکونتی طبقة خلاق شهر رشت بوده است. در این پژوهش، داده‌ها به‌صورت اسنادی و پیمایشی گردآوری شده است. تعداد 384 پرسشنامه در بین اعضای طبقة خلاق در شهر رشت تکمیل شده و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss و آزمون‌های آماری فریدمن، علامت و ویلکاکسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس یافته‌های تحقیق، در ترجیحات سکونتی طبقة خلاق شهر رشت، عوامل کلاسیک سهم بسزایی داشته‌اند و تأثیر عوامل نرم کمتر از عوامل کلاسیک بوده است. همچنین یافته‌های تحقیق نشان داده است میزان تمایل و ترجیح سکونت طبقة خلاق در لایه‌های داخلی شهر، بالاست و هرچه از لایه‌های اولیة شهر به سمت پیرامون حرکت می‌کنیم، از تمرکز ترجیح سکونتی طبقة خلاق کاسته شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، محله‌هایی که افراد طبقه خلاق شهر رشت ترجیح می‌دهند در آنجا زندگی کنند، عبارت بوده است از: منظریه، گلسار و بلوار گیلان، معلم، بازار، کاکتوس، ضیابری، فلسطین، نیکمرام، پارک شهر.

تازه های تحقیق

- با توجه به نقش طبقة خلاق در توسعة اقتصادی و بالندگی شهرها، امروزه ضرورت توجه به برنامه‌ریزی شهری منطبق با سلیقة این گروه‌های شغلی در جهان، بخصوص کشورهای توسعه‌یافته، مورد توجه روزافزون قرارگرفته است. در کشورهای درحال‌توسعه همچون ایران که بر حفظ نیروهای خلاق در کشور تأکید می‌شود، این مسئله از اهمیت دوچندانی برخوردار است. یکی از راه‌های حفظ این نیروهای خلاق در کشورف در نظر گرفتن شرایط سکونتی آنان در شهرها است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

فلوریدا، ریچاردال (2011). شهرها و طبقة خلاق. ترجمه: ابراهیم انصاری؛ محمد اسماعیل انصاری؛ (1390). تهران، انتشارات جامعه شناسان.
مرکز آمار ایران، 1390، سرشماری رسمی شهر رشت.
Anderson, K. V., Bugge, M. M., Hansen, H. K., Isaksen, A., and Raunio, M. (2010). One size fit all? Applying the creative class thesis onto a Nordic context. European Planning Studies. 18(10), Available in: https://doi.org/10.1080/09654313.2010.504343.
Asheim, B., Hansen, H. K. (2009). Knowledge Bases, Talents, and Contexts: On the Usefulness of the Creative Class Approach in Sweden. Available in: https:// www.researchgate.net/publication/ 249474996. Accessed February 1, 2016.
Batabyal, A. A., Yoo, S. Jick. (2018). Schumpeterian creative class competition, innovation policy, and regional economic growth. International Review of Economics & Finance, 55, pp. 86-97. Available in: https://doi.org/10.1016/j.iref.2018.01.016.
Bereitschaft, B., Cammack, R. (2015). Neighborhood diversity and the creative class in Chicago. Applied Geography, 63, pp. 166-183. Available in:  https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2015.06.020.
Bontje, M., Musterd, S. (2009). Creative industries, creative class and competitiveness: Expert opinions critically appraised. Geoforum, 40, pp. 843–852. Available in: https: //doi.org/ 10.1016/ j.geoforum .2009 .07.001
Boterman, W.,  Sleutjes, B. (2014). Stated residential preferences of higher educated workers in Amsterdam and Eindhoven. Available in: http://dare.uva.nl/record/1/462020. Accessed February 1, 2016.
Fainstein, S. S. (2005). Cities and diversity: should we want it? Can we plan for it?. Urban Affairs Review, 41(1). Available in: https://doi.org/10.1177/1078087405278968.
Florida, A., Adler, P. (2020). Creative Class and the Creative Economy. Encyclopedia of Creativity, pp. 222-225.
Florida, R. (2002). The rise of the creative class. New York: Basis Books.
Florida, R. (2005). Cities and the creative class. New York: Routledge.
Howley, P., Scott, M., and Redmond, D. (2009). An examination of residential preferences for less sustainable housing: Exploring future mobility among Dublin central city residents. Cities 26. Available in: https://doi.org/10.1016/j.cities.2008.10.001
Kahrik, A., Leetma, K. (2009). Residential Preferences towards Suburban Living in Post-Socialist Metropolis. ENHR conference in Prague.
Kiroff, L. (2020). Nexus between creative industries and the built environment: Creative place making in inner Auckland. Frontiers of Architectural Research, 9, pp. 119-137. Available in: https:// doi.org/ 10.1016/ j.foar.2019.08.004
Landry, C. (2000). The Creative City; A Tooklit for Urban Innovators. Earthscan, UK.
Lawton, P., Murphy, E., and Redmond, D. (2013). Residential preferences of the ‘creative class. Cities, 31, pp. 47- 56. Available in:  https://doi.org/10.1016/j.cities.2012.04.002
Ling, C., Dale, A. (2011). Nature, place and the creative class: Three Canadian case studies. Landscape and Urban Planning, 99, pp. 239-247. Available in: 10.1016/j.landurbplan.2010.11.006
Lovett, C., Beesley, K. (2007). Where to live? The residential preferences of Canada’s creative class. Prairie Perspectives, 10, pp. 47- 65.
Rodrigues, M., Franco, M. (2020). Networks and performance of creative cities: A bibliometric analysis, City. Culture and Society, 20, pp. 1-11. Available in: https://doi.org/10.1016/j.ccs.2019.100326.
Rodriguez-Pose, A., Lee, N. (2020). Hipsters vs. geeks? Creative workers, STEM and innovation in US cities. Cities 100, Available in: https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102653
Scott, A. J. (2006). Creative cities: conceptual issues and policy questions. Journal of Urban Affairs, 28 (1), Available in: https://doi.org/10.1111/j.0735-2166.2006.00256.x.
Statistics Center of Iran. (2011). The official census of Rasht.
Tiruneh, E. A. (2014). Regional Economic Development in Italy: Applying the Creative Class Thesis to a Test. J Knowl Econ, 5, pp. 19–36. Available in:  https://doi.org/10.1007/s13132-012-0126-3.
Yan, X. (2020). Evaluating household residential preferences for walkability and accessibility across three U.S. regions. Transportation Research Part D 80. Available in:https:// doi.org/ 10.1016/ j.trd. 2020. 102255.
You, H., Bie, C. (2017). Creative class agglomeration across time and space in knowledge city: Determinants and their relative importance. Habitat International, 60, pp. 91-100. Available in: https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2016.12.010.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار