تحلیل ارتباط بین تغییرات دمایی سواحل جنوبی ایران با شاخص‌های دور پیوند

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

2 پژوهشگر پسادکتری آب و هواشناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

3 دانشجوی دکتری رشته آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

10.22124/gscaj.2025.26243.1280

چکیده

در این پژوهش، ارتباط بین تغییرات دمای ماهانه ایستگاه‌های واقع در سواحل جنوبی ایران با الگوهای دورپیوند بررسی شد. از داده حداقل و حداکثر دمای ماهانه 11 ایستگاه سینوپتیک و 14 الگوی دورپیوند اقیانوس اطلس و آرام حاره‌ای طی دوره آماری 2024-1985 استفاده شد. ارتباط احتمالی بین دو مؤلفه دمایی مورد نظر در ایستگاه‌های موردمطالعه با این الگوها با روش‌های تحلیل همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، تحلیل رگرسیون پس‌رونده محاسبه و توزیع فضایی همبستگی ترسیم شد. نتایج نشان داد بیش‌ترین درصد همبستگی بین الگوهای اقیانوس آرام با حداقل و حداکثر دمای هوای سواحل به‌ترتیب با الگوهای AMO (56/0)، NTA (46/0)، الگوهای AMO (76/0) و ONI (63/0-) است. حدود 56-16 درصد از تغییرات حداقل دما و 31-6 درصد از تغییرات حداکثر دمای ایستگاه‌ها توسط الگوها دورپیوند تبیین شد. الگوهای NINO3، ONI (آرام حاره‌ای) و AMO (اطلس) در تبیین حداقل دمای ایستگاه‌ها و الگوهای NINO3، AMO و AMM در تبیین حداکثر دمای ایستگاه‌ها مؤثرتر هستند. بیشترین فراوانی همبستگی معنی‌دار بین حداقل دمای ایستگاه‌ها در ژانویه با TNA، در فوریه با AMO و TNA، در مارس با NAO، در آرویل با TSA، در ژوئن با WHWP، در ژوئیه با TSA، در اوت با TNA، در سپتامبر با WHWP و AMO و در می، اکتبر، نوامبر و دسامبر با AMO مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 13 آذر 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار